KIRIK HAVALAR

AKTAŞ DİYE BELEDİĞİM


Repertuar No
1530 
Yöresi- İli
İlçesi- Köyü
-  
Kaynak KiÅŸi
Derleyen
Notaya Alan
Ä°cra Eden
 
Makamsal Dizi
Konusu - Türü
Karar Sesi
La 
BitiÅŸ Sesi
La 
Usül
4/4 
En Pes Ses
Sol 
En Tiz Ses
Sol 
Ses GeniÅŸliÄŸi
8 Ses 




TÜRKÜNÜN SÖZLERİ

AKTAŞ DİYE BELEDİĞİM
TÃœLBENDÄ°ME DOLADIÄžIM
TANRIDAN DİLEK DİLEDİĞİM
MEVLAM ÅžU TAÅžA BÄ°R CAN VER

TARLALARDA OLUR YABA
SAVURURLAR GABA GABA
MERZÄ°FON'DA PÄ°RÄ° BABA
MEVLAM ÅžU TAÅžA BÄ°R CAN VER

YOLDAN GEÇEN YOLCU GARDAŞ
BEN KÄ°MLERE OLAM SIRDAÅž
KIRÅžEHÄ°R'DE HACI BEKTAÅž
MEVLAM ÅžU TAÅžA BÄ°R CAN VER

BEBEKSÄ°Z OLDUM DÄ°VANE
HEP AÄžLARIM YANE YANE
KONYA'DA ULU MEVLANE
MEVLAM ÅžU TAÅžA BÄ°R CAN VER

YÃœKSEKTE ÅžAHÄ°N YUVASI
ALÇAKTA AVŞAR OVASI
GELSÄ°N YAVRUMUN BABASI
EMZÄ°REYÄ°M NENNÄ° NENNÄ°

BEBEK UYANDI BAKIYOR
SEVİNCİ İÇİM YAKIYOR
GÖZLERİMDEN YAŞ AKIYOR
EMZÄ°REYÄ°M NENNÄ° NENNÄ°

DİVANE : Çılgın, deli


 

TÜRKÜNÜN ÖYKÜSÜ

     AvÅŸar oymağının konup göçtüğü zamanlar, bir beyin oÄŸlunu görkemli bir düğünle evlendirirler.
     Yıllar gelir geçer, mevsimler gelir geçer, bey oÄŸlunun bir çocuÄŸu olmaz. BaÅŸta ana, baba olmak üzere tüm obada bir telaÅŸ baÅŸlar, "Bey ocaksız olmaz." diye dertlenirler.
     Bunun üzerine bey, oÄŸluna yeni bir gelin aramaya koyulur. En baÅŸta da eski gelin, bey oÄŸlunun ocağı tütsün diye kız aramaya baÅŸlar. Çok geçmeden de böyle bir gelin adayı bulunur.
     Ve zaman geçmiÅŸ, bey oÄŸluyla yeni gelinin düğünleri kurulmuÅŸ, eski gelin de elinden geleni yapmış, konukları bir iyice aÄŸarlamış. Sonra da yeni gelinin gerdeÄŸe girdiÄŸi gece, almış başını ormanlara doÄŸru gitmiÅŸ.
     O dere senin, bu tepe benim derken aklı karışmış, bir dereyi geçerken uzunca bir aktaÅŸ gözüne iliÅŸmiÅŸ. Taşı kucağına almış tülbentiyle kundaklamış (belemiÅŸ), baÅŸlamış onunla konuÅŸmaya. Bir yandan da tüm ermiÅŸlerden bu taÅŸa can vermesi için Tanrı'ya dua etmeye baÅŸlamış.
     Rivayet o'dur ki sonunda Tanrı bu kadının dualarını kabul etmiÅŸ ve "AktaÅŸ"a can vermiÅŸ. Ninni biçimindeki bu ağıt da o zamandan bu zmana söylene gelmiÅŸ.

AÄŸdaÅŸ diye belediÄŸim 
Tülbentime doladığım 
Hak'tan dilek dilediÄŸim 
Mevlam bu taÅŸa can versin

Yoldan geçen yolcu kardeÅŸ 
Ben kimlere o lam sırdaÅŸ 
KırÅŸehirÂ’de Hacı BektaÅŸ 
Mevlam bu taÅŸa can versin

Bebeksiz oldum divane 
Ben aÄŸlarım yane yane 
KonyaÂ’da ulu Mevlana
Mevlam bu taÅŸa can versin

Tarlalarda olur yaba 
Savururlar kaba kaba 
ÖdemiÅŸÂ’te Birgi Dede 
Mevlam bu taÅŸa can versin

Bebek uyandı bakıyor 
Sevinci içimi yakıyor 
Gözlerimden yaÅŸ akıyor 
Mevlam bu taÅŸa can versin

Yüksekte ÅŸahin ovası 
Alçakta AvÅŸar obası 
Gelsin yavrumun babası 
Mevlam bu taÅŸa can versin

Hüda'ya eyledim zari 
Taşıma can verdi bari 
Uzun ömür versin gari 
Mevlam bu taÅŸa can versin

KAYNAK: 
* Ahmet Günday, Notaları ile Halk Türküleri ve Türkü Öyküleri. Anıt Matbaacılık ve Tic. Koli. Şir. 1977. İzmir.

AÇIKLAMA:
* Divane: Deli.
* Yaba: Tınazı savurmaya yarayan tahtadan yapılmış çatallı (parmaklı) tarım aracı.
* Zar: AÄŸlama.
* Bari: Hiç olmazsa. Bari: Yaratan, yaratıcı.
* Gari: Bundan sonra.

                                              Öyküleriyle Ağıtlar
                                              Ahmet Z. ÖZDEMÄ°R