REPERTÜKÜL - TÜRKÜPEDİA Repertuar Türküleri Külliyatı

KIRIK HAVALAR

OYUN HAVALARI

UZUN HAVALAR

REPERTUAR DIŞI

Biyografiler

Terimler

Yöreler

Makamsal Diziler

Çalgılar

Türkü Sözleri

Türkü Öyküleri

Makaleler

KIRIK HAVALAR

KOYUN GELİR YATA YATA Gelin Ayşe Örnek 1

	Repertuar No	605
	Yöresi- İli	ADANA GAZİANTEP
	İlçesi- Köyü	-
	Kaynak Kişi	AZİZ ŞENSES
	Derleyen	MUZAFFER SARISÖZEN
	Notaya Alan	MUZAFFER SARISÖZEN
	İcra Eden	KAYNAK KİŞİ TOPLU
	Makamsal Dizi	UŞŞAK
	Konusu - Türü	Ağıt
	Karar Sesi	La
	Bitiş Sesi	La
	Usül	3/4
	En Pes Ses	La
	En Tiz Ses	Mi
	Ses Genişliği	5 Ses

Kaynak kişiden

Günümüz yorumu

TÜRKÜNÜN SÖZLERİ

KOYUN GELİR YATA YATA
ÇAMURLARA BATA BATA
GELİN AYŞEM SELE GİTMİŞ
YOSUNLARI TUTA TUTA

Bağlantı:
AMAN AYŞEM YAMAN AYŞEM
DAĞLAR BAŞI DUMAN AYŞEM

KONUN GELİR YOZUYUNAN
AYAĞININ TOZUYUNAN
GELİN AYŞEM SELE GİTMİŞ
YANI ÇİFTE KUZUYUNAN

Bağlantı

YOZ : Kısır ve erkek davardan (koyun) oluşan sürü

NOT : Notasında görülmeyen ama sıkça söylenen 2 kıta sözü daha vardır.

UZAT AYŞE KOLLARINI
VER AĞZIMA DİLLERİNİ
NÖBET NÖBET BEKLİYORUM
HANIM AYŞE YOLLARINI

KARA ÇADIR EĞMEYİNEN
GÖĞSÜ SEDEF DÜĞMEYİNEN
İNSAN KENDİN SELE Mİ ATAR
KAYIN BABA DÖĞMEYİNEN

TÜRKÜNÜN ÖYKÜSÜ

Türkmen boyları ve oymakları 1865 yılında iskan edildiler.

O tarihe kadar göçebe bir yaşam süren bu Türkmenler, 1865 yılından itibaren artık nüfus kütüklerine geçerek resmen Osmanlı vatandaşı oldular.

Anlatılır ki, dönem göçebelik dönemidir.

O tarihlerde Çukurova'da sayıları 26'ya varan Türkmen oymakları ve aileleri yaşarlar.

* Mürseloğulları,

* Ceritler,

* Avşarlar,

* Tecirliler,

* Menemenciler,

* Bozdoğanlar,

* Fettahlılar... bunlardan bazılarıdır.

Bu Türkmenler, kışın Çukurova'da ve Hatay Yöresi'nde, yazın Toroslar'da, Binboğa'da, Aladağ'da, Zamantı kıyıları ve Uzun Yayla'dan Sivas'a kadar olan yerlerde eğleşirler.

Gelin Ayşe ağıdı işte bu oymaklardan birinde yaşanan bir olayın ağıtıdır. ( Ama hangi oymağa ait olduğunu kesin olarak olarak bilenmemektedir.)

Gelin Ayşe, koyunları, inekleri sağmada, kilim dokumada ve yemek yapmada hamarat bir kadındır.

Bir yaz günü, bütün gün koşturup yorgun düşen Gelin Ayşe, kayınbabasının sofrasını hazırlamakta gecikir. Çok acıkan kayınbaba, bu açlığın verdiği tesirle gelin Ayşe'ye sinirlenir ve ona tokat atar.

Gelin Ayşe bu durumu bir türlü içine sindiremez, günlerce üzülür, ağlar. Hiç ummadığı adamdan dayak yemeyi bir türlü aklından çıkaramaz. Kimsenin olmadığı bir zamanda çadırdan dışarı çıkar ve biraz ötede coşkun akan ırmağa kendini atar.

Koyun gelir yata yata

Çamurlara bata bata

Gelin Ayşe sele gitmiş

Yosunları tuta tuta

Aman Ayşem yaman Ayşem

Dağlar başı duman Ayşem

Uzat Ayşe kollarını

Ver ağzıma dillerini

Nöbet nöbet bekliyorum

Hanım Ayşe yollarını

Aman Ayşem yaman Ayşem

Dağlar başı duman Ayşem

Koyun gelir kuzuyunan

Ayağının tozuyunan

Gelin Ayşem sele gitmiş

Yanı körpe kuzuyunan

Aman Ayşem yaman Ayşem

Dağlar başı duman Ayşem

Kara çadır eğmiyenen

Göğsü sedef düğmeyinen

İnsan kendin sele matar

Kayınbaba döğmeyinen

Aman Ayşem yaman Ayşem

Dağlar başı duman Ayşem

KAYNAK:

*Osman Çelik (Osman Çavuş) 1323. Çiftçi. Mollahüseyinler, Sarız Derleme Tarihi: 1961.

* Mehmet Özbek, Folklor ve Türkülerimiz, Ötüken yayınları, 1975, İstanbul.

Öyküleriyle Ağıtlar

Ahmet Z. ÖZDEMİR